मावा पंडुगुल्‍कु

शंभू नरका पंडुगु

महाराष्‍ट्र राज्येमता नार मूडेवाही, ता. अहेरी, जि. गडचिरोली ते संबू नरका पंडुगु गोंड/कोया रीवाजते कियमळ जर्गता. अय्ते इद पंडुगुना बारेमता कोन्‍नि जानकारिं इगे वाटाना कोसिस कीतन. इद जानकारि तिरू. डॉ. सूरज धुर्वे दादाना विचाराल्‍कुनाल येतुतव आंदूं:

     

गोंड(कोइतूर) समाजता लोकुल्‍कु बद पंडुगु आयि कार्यक्रम आयि कीते, उंदि उद्‍देसमतुन मुन्‍ने इर्सि कींतुर. आ कार्यक्रमताल लोकुल्‍कुंक गावाले मत्‍ता जानकारि हीसि ओर्कुन जेगार्ता कियमळ जर्गंता.

गोंड समाज लोप्‍पो पेब्रुवारि आकिरते हिलाकोंटे मार्च नेलाता सुरुवने संबु सेक नरका इनना पंडुगु कींतुर.  ई पंडुगुन संबु पोयिन तेहाना नरका हिलाकोंटे संबु जागिलि नरका इंचिगुडा इनावच्‍चु. महाराष्ट्र राज्येमते ई पंडुगुन संबु जागरण नरका, संबु नरका, सिवरात्रि इल्‍हागुडा इंतुर. संबु सेक नरका इद गोंड(कोइतूर) समाजतद उंदि पेद्‍दा पंडुगु आंदुं. उत्‍तर भारतता राज्येल्‍कुने ई पंडुगुन महा सिवरात्रि इंतुर आनि हिंदु समाजता लोकुल्‍कुगुडा वेल्‍लेन कुसिते ई पंडुगु कींतुर.

गानि सवाल बतल इत्‍ते, असल ई संबु सेक इत्‍ते बोर? संबु सेक नरका इनना पंडुगु बारि कींतुर?

कोयामूरि दीप(भारत) ते बामन(आर्य) समाजता लोकुल्‍कु वातस्‍केटाल अय्ते इदवेरदाकाटा कालमतुन नालूं बागाल्‍कुने लेक्‍कुतुर. मोदाटा कालमतुन सतयुग, रोंडोव कालमतुन त्रेतायुग, मूडोव कालमतुन द्वापरयुग आनि नालुंगो कालमतुन कलयुग इंचि इत्‍तुर. कलयुग इत्‍ते इंदके ताकाना कालम आंद. हरेक कालमते अगाटा दनम-संपत्‍ति पोर्रो आनि लोकुल्‍कुनपोर्रो अदिकारम कियानाहाटीं ई बामन लोकुल्‍कु अगा मनना गोंड(कोइतुर) वीरूल्‍कुना लोप्‍पोटाल वरोन ओरा पेन कीकुनुंदुर. कीसि पूरा गोंड समाजतुन आनि ओरा(बामन रिवाजकुन) रिवाजकुन ताकिच्‍चुंदुर. इल्‍हा ओर सतयुगमते संकरुन, त्रेतायुगमते रामुन, द्वापरयुगमते कृस्‍नन आनि इंदकेटा युगमते अय्ते बोर पेनो मीकु बेस तेळियंता. इल्‍हा पेन इंचि निल्‍हातुर. गानि मिमेट बस्‍केनना विचारम कीतिरा, सेंकरुडु, रामुडु, कृस्‍नुडु ईर मुव्‍वुरगुडा कर्रेगा बारि मंतुर इंचि? बारित्‍ते ओर मुव्‍वुरगुडा गोंड(कोइतुर) वंसमता राजालोरे आंदुर. ईर्कुन कालम मारियता कोद्‍दिगा बामनोर्क पेन्‍कु इंचि निल्‍हातुर.

भारत देसेमते बामन(आर्य)लोकुल्‍क वायाकामुन्‍ने संबु सेक पोरोलतोर वरोर राजाल मत्‍तोर. ओर ई बूमिपोर्रो हेय्युं कंडाल्‍कुंक राजाल मत्‍तोर. आ राजाना बाबाना पोरोल कुलितरा, कुलितरा राजाल कोयामूरि दीपता मुक्यल मत्‍तोर. कुलितरा राजाल सातपुडा इनना गुट्‍टाने मनना पेंकमेढी(इंदके दीन पचमढी इंतुर) इनना जेगाते मंचेके राज्येम एलुंदुर. कुलितरा राजांकु अद्‍बूतमाता तरिकाते वरोर मर्रि पुट्तोर, ओना पोरोल कोसोडूम. ओर वेल्‍लेन तेल्‍विगल्‍लोड, बलमगल्‍लोड, बुद्‍दिमंतुड मत्‍तोर. मुन्‍ने होंचि ओर आ हेय्युं कंडाल्‍कुंक पेद्‍दा राजाल आतोर. पजा कुलितरा राजाल अर्सोत्‍तस्‍के, बूमिपोर्रोटा कोइतुर अंटोरगुडा कोसोडूम राजान ओरा राजाल इंचि पेरतुर. पजा ओन्‍कु "संबु सेक" इंचि पोरोल हीतुर. ई कोसोडूम राजाल "मूंद सूल हर्री"(त्रिशूल मार्ग) इनना रिवाज(नियम) सुरुव कीतोर. कोसोडूम राजाना पजोटाल अंटोर संबु सेकुर्क इद रिवाजता(नियम) पालन कीतुर. इंदकेटा कालमते गुडा "मूंद सूल हर्रिता" चिन्‍ह इंचि गोंड समाजता लोकुल्‍कुतोनि हिंदु समाजता लोकुल्‍कुगुडा मोळ्‍कंतुर. एक्‍को जानकारिहाटीं इग्‍गे क्‍लिक कीम्टु  

 

 

 

 

सेअर कीम